คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : แพนคูโรเนียม (Pancuronium)
ยาแพนคูโรเนียม Pancuronium) มีสรรพคุณ/ข้อบ่งใช้เพื่อเป็นยาคลายกล้ามเนื้อที่มีการใช้ในห้องผ่าตัด ช่วยทำให้การสอดท่อช่วยหายใจเข้าท่อลมและการทำหัตถการต่างๆ ในการผ่าตัดกับผู้ป่วยสะดวกและปลอดภัยขึ้น
- ผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด: เช่น มีภาวะหัวใจเต้นเร็วหรือไม่ก็เต้นช้า ความดันโลหิตต่ำหรือมีความดันโลหิตสูง การทำงานของหลอดเลือดหัวใจล้มเหลว
- ผลต่อระบบทางเดินหายใจ: เช่น มีภาวะหลอดลมหดเกร็งตัว
- ผลต่อระบบทางเดินอาหาร: เช่น มีน้ำลายมาก
- ผลต่อกล้ามเนื้อ: เช่น มีภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรง
ทั้งนี้ กรณีผู้ป่วยได้รับยานี้เกินขนาดอาจทำให้ผู้ป่วยมีกล้ามเนื้ออ่อนแรง การหายใจติดขัด/หายใจลำบาก หรือหยุดหายใจ
- ห้ามใช้ยานี้กับสตรีตั้งครรภ์ สตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร เด็ก และผู้สูงอายุ เพราะเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียงรุนแรงต่อการใช้ยาต่างๆ หลายประเภทรวมถึงยาแพนคูโรเนียม การใช้ยานี้กับผู้ป่วยกลุ่มนี้จะต้องมีคำสั่งจากแพทย์เท่านั้น
- ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยโรคตับ โรคไต โรคปอด
- แจ้งแพทย์ก่อนเข้ารับการรักษาทุกครั้งถึงประวัติการเจ็บป่วย มีโรคประจำตัวใดบ้าง รวมถึงมีการใช้ยาประเภทใดอยู่ก่อนหน้านี้
- หลังการใช้ยานี้ผู้ป่วยต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์พยาบาลอย่างเคร่งครัด
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาแพนคูโรเนียมร่วมกับยา Amikacin, Gentamycin, Tobramycin, Neomycin เพราะจะส่งผลทำให้ระดับยาแพนคูโรเนียมในเลือดของผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้นจนทำให้ได้รับผลข้างเคียงตามมา
- การใช้ยาแพนคูโรเนียมร่วมกับยา Methylprednisolone, Hydrocortisone อาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของกล้ามเนื้อในผู้ป่วยให้ผิดปกติไป
- การใช้ยาแพนคูโรเนียมร่วมกับยา Propranolol อาจทำให้ความดันโลหิตและอัตราการเต้นของหัวใจลดต่ำลง
- การใช้ยาแพนคูโรเนียมร่วมกับยา Ketamine อาจทำให้เกิดการกดระบบการหายใจของผู้ป่วย การใช้ยาร่วมกันจะต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิด